Numer 2023/371
FilmDwie pary (Jakub Socha) Filmy „Poprzednie życie” Celine Song i „Fair Play” Chloe Domont są jak yin i yang: lustrzane obrazki z życia na tej samej planecie. To skojarzenie oczywiście podbija fakt, że pojawiły się one w Polsce niemalże równocześnieInfiltracja (Klara Cykorz) „Czas krwawego księżyca” wpisuje się w tworzoną od dekad przez Martina Scorsese sagę amerykańskiej chciwościLepiej być miłym (Marta Bałaga) Teraz mówią o mnie miłe rzeczy, ale to się zmieni. Wkrótce znowu nikt nie będzie chciał ze mną rozmawiać. Będę siedział w pokoju i myślał: „Nikt nie jest zainteresowany”. Kiedyś nie byłbym w stanie przygotować się na taką myśl. Dzisiaj wiem, że najważniejsze to być w stanie powiedzieć, że dało się z siebie wszystko”. Reżyser zmarł w październiku, miał 77 lat.LiteraturaPrzeciwko wiślanizacji (Jan Błaszczak) W moim świecie Breslau i Wrocław tworzą często Bresław, a Stettin i Szczecin – Stecin. Chcę zdobyć ciągłość, czyli Świętego Graala Odzyskanych – mówi autor reportażu „Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych”Dlaczego się nie poddajemy? (Bohdana Romantsova) Ukraińcy są najlepszymi ekspertami w kwestii rosyjskiej. W obliczu tragicznych przeżyć byliśmy mniej naiwni wobec mitów o „wielkiej literaturze rosyjskiej” i bardzo tajemniczej „rosyjskiej duszy”Poniewczasie (Adam Woźniak) W „Misterium” Marcina Oskara Czarnika historia świeżo upieczonego mieszczucha wałęsającego się po wielkopostno-homerowskim uniwersum jest na tyle pokręcona formalnie, że pierwsze objawy znużenia pojawiają się później, niż można by przypuszczaćMówić bez przerwy (Monika Ochędowska) Jon Fosse, laureat literackiego Nobla, powtarza w wywiadach, że literatura w ogóle „nie jest od opowiadania historii” – chodzi w niej o to, by jakoś „przekroczyć życie”. Rzeczywiście, „Drugie imię” momentami studiuje się jak pisma mistykówPodkast Dwutygodnika (14): Zaangażowania (Barbara Klicka) O literaturze w czasach kryzysu, zaangażowaniu i potrzebie autonomii Barbara Klicka rozmawia z Renatą Lis i Piotrem PazińskimChłopiec z żyletką pomiędzy zębami (Rafał Wawrzyńczyk) Wydane niedawno „Elementaże” to coś w rodzaju podręcznika „Jak to jest zrobione. Andrzej Sosnowski”, za pomocą ukazanych w nim przekrojów możemy sobie autora rozłożyć i złożyć na nowoObyczajeRóżowe futerko (Ivanna Skyba-Yakubova) To, co czuję, to nie poczucie winy ocaleńca, nie wstyd za różowe futerko i próbę świętowania życia – to raczej próba zrozumienia, jak w jednym i tym samym wszechświecie mogą istnieć równocześnie – to przeklęte futerko i 59 żyć, przerwanych we wsi Hroza w jednej chwiliTrudne rozstanie (Agata Sikora) Moralna podchwytliwość komfortu polega na jego dyskrecji. Praca, energia, koszty ekologiczne, dzięki którym możemy się mościć w naszym wygodnym kokonie, ma – podobnie jak rzeźnie – mieścić się poza horyzontem naszej wyobraźniZajawka albo jak pokochałem hokej (4): Gra ciałem (Maciej Jakubowiak) Może to on, mój syjamski bliźniak ukryty gdzieś w głębinach ciała, wymyślił cały ten hokej, żeby rozruszać mięsień sercowy, rozciągnąć ścięgna, zgubić trochę brzucha i zapewnić sobie większe szanse na przetrwanieZababuszki (Anka Wandzel) Zbierając zioła na napar czy kasztany na domowy ołtarz, osoby, które praktykują codzienną magię, uczą się doceniać swoją współzależność z roślinami, zwierzętami, przedmiotami, zjawiskami pogodowymi, innymi ludźmiSztukaHałas dookoła kolorów (Monika Stelmach) Naścienne dekoracje artystek na Nowym Mieście były dużo odważniejsze i swobodniejsze od tych tworzonych przez artystów. Z tego powodu znalazły się w ogniu krytyki – opowiada autorka muralu poświęconego pracy kobiet przy odbudowie WarszawyMałe życia (Klara Czerniewska-Andryszczyk) Tam, gdzie samodzielnie mieszkały kobiety, nic nie wisiało na ścianach. Przecież w wielką płytę nie wbijesz gwoździ – potrzebujesz do tego wiertarki udarowej. Kobiety ich nie używały. Dlatego obrazy stawiały na meblach i opierały o ścianyTeatrOdzyskiwanie rodzinności (Anka Herbut) Wśród twórców wciąż panuje lęk przed spotkaniem z małym czy młodym widzem, bo żeby to zrobić, trzeba w sobie pootwierać coś, czego nie da się szczelnie opakować dyskursem i kontekstami – mówi dyrektorka Międzynarodowego Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży „Korczak Dzisiaj”Nadużywanie noblistki (Ada Tymińska) Czy od każdego tekstu, w którym obraz seksu wymyka się kulturowym stereotypom, powinniśmy oczekiwać, że będzie miał wymiar emancypacyjny? O spektaklu „Młody mężczyzna” na podstawie książki Annie ErnauxWierszewiersze (Katarzyna Nandzik) ZiemiaGatunki wskrzeszone (Martyna Dziadek) Inwestorzy z entuzjazmem rzucili pieniądze na badania, które obiecują wskrzeszenie ptaka dodo. A tymczasem wciąż wycinamy lasy, sadzimy monokultury, stosujemy pestycydy i herbicydy, zabieramy dzikim zwierzętom przestrzeń, toniemy w plastiku i betonieУкраїнаГроза (Іванна Скиба-Якубова) Звук у моїй голові, якого насправді немає – нестерпний плач вцілілої половини села. Думаю: якщо вони можуть плакати за своїми померлими, цей лемент осиротілого селища
Film
Filmy „Poprzednie życie” Celine Song i „Fair Play” Chloe Domont są jak yin i yang: lustrzane obrazki z życia na tej samej planecie. To skojarzenie oczywiście podbija fakt, że pojawiły się one w Polsce niemalże równocześnie
„Czas krwawego księżyca” wpisuje się w tworzoną od dekad przez Martina Scorsese sagę amerykańskiej chciwości
Teraz mówią o mnie miłe rzeczy, ale to się zmieni. Wkrótce znowu nikt nie będzie chciał ze mną rozmawiać. Będę siedział w pokoju i myślał: „Nikt nie jest zainteresowany”. Kiedyś nie byłbym w stanie przygotować się na taką myśl. Dzisiaj wiem, że najważniejsze to być w stanie powiedzieć, że dało się z siebie wszystko”. Reżyser zmarł w październiku, miał 77 lat.
Literatura
W moim świecie Breslau i Wrocław tworzą często Bresław, a Stettin i Szczecin – Stecin. Chcę zdobyć ciągłość, czyli Świętego Graala Odzyskanych – mówi autor reportażu „Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych”
Ukraińcy są najlepszymi ekspertami w kwestii rosyjskiej. W obliczu tragicznych przeżyć byliśmy mniej naiwni wobec mitów o „wielkiej literaturze rosyjskiej” i bardzo tajemniczej „rosyjskiej duszy”
W „Misterium” Marcina Oskara Czarnika historia świeżo upieczonego mieszczucha wałęsającego się po wielkopostno-homerowskim uniwersum jest na tyle pokręcona formalnie, że pierwsze objawy znużenia pojawiają się później, niż można by przypuszczać
Jon Fosse, laureat literackiego Nobla, powtarza w wywiadach, że literatura w ogóle „nie jest od opowiadania historii” – chodzi w niej o to, by jakoś „przekroczyć życie”. Rzeczywiście, „Drugie imię” momentami studiuje się jak pisma mistyków
O literaturze w czasach kryzysu, zaangażowaniu i potrzebie autonomii Barbara Klicka rozmawia z Renatą Lis i Piotrem Pazińskim
Wydane niedawno „Elementaże” to coś w rodzaju podręcznika „Jak to jest zrobione. Andrzej Sosnowski”, za pomocą ukazanych w nim przekrojów możemy sobie autora rozłożyć i złożyć na nowo
Obyczaje
To, co czuję, to nie poczucie winy ocaleńca, nie wstyd za różowe futerko i próbę świętowania życia – to raczej próba zrozumienia, jak w jednym i tym samym wszechświecie mogą istnieć równocześnie – to przeklęte futerko i 59 żyć, przerwanych we wsi Hroza w jednej chwili
Moralna podchwytliwość komfortu polega na jego dyskrecji. Praca, energia, koszty ekologiczne, dzięki którym możemy się mościć w naszym wygodnym kokonie, ma – podobnie jak rzeźnie – mieścić się poza horyzontem naszej wyobraźni
Może to on, mój syjamski bliźniak ukryty gdzieś w głębinach ciała, wymyślił cały ten hokej, żeby rozruszać mięsień sercowy, rozciągnąć ścięgna, zgubić trochę brzucha i zapewnić sobie większe szanse na przetrwanie
Zbierając zioła na napar czy kasztany na domowy ołtarz, osoby, które praktykują codzienną magię, uczą się doceniać swoją współzależność z roślinami, zwierzętami, przedmiotami, zjawiskami pogodowymi, innymi ludźmi
Sztuka
Naścienne dekoracje artystek na Nowym Mieście były dużo odważniejsze i swobodniejsze od tych tworzonych przez artystów. Z tego powodu znalazły się w ogniu krytyki – opowiada autorka muralu poświęconego pracy kobiet przy odbudowie Warszawy
Tam, gdzie samodzielnie mieszkały kobiety, nic nie wisiało na ścianach. Przecież w wielką płytę nie wbijesz gwoździ – potrzebujesz do tego wiertarki udarowej. Kobiety ich nie używały. Dlatego obrazy stawiały na meblach i opierały o ściany
Teatr
Wśród twórców wciąż panuje lęk przed spotkaniem z małym czy młodym widzem, bo żeby to zrobić, trzeba w sobie pootwierać coś, czego nie da się szczelnie opakować dyskursem i kontekstami – mówi dyrektorka Międzynarodowego Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży „Korczak Dzisiaj”
Czy od każdego tekstu, w którym obraz seksu wymyka się kulturowym stereotypom, powinniśmy oczekiwać, że będzie miał wymiar emancypacyjny? O spektaklu „Młody mężczyzna” na podstawie książki Annie Ernaux
Wiersze
Ziemia
Inwestorzy z entuzjazmem rzucili pieniądze na badania, które obiecują wskrzeszenie ptaka dodo. A tymczasem wciąż wycinamy lasy, sadzimy monokultury, stosujemy pestycydy i herbicydy, zabieramy dzikim zwierzętom przestrzeń, toniemy w plastiku i betonie
Україна
Звук у моїй голові, якого насправді немає – нестерпний плач вцілілої половини села. Думаю: якщо вони можуть плакати за своїми померлими, цей лемент осиротілого селища має назавше замінити всю російську оперу на всіх сценах світу. Якщо ж вони в заціпенінні мовчать — дай їм, Господи, зуміти закричати