Numer 2024/387

Film1989: Czas odszczepieńców (Marcin Stachowicz) Historia Studia im. Karola Irzykowskiego nie jest opowieścią o heroicznych czynach autorów Polskiej Szkoły Filmowej, lecz o działaniach podejmowanych w kontrze do wielkich i znanychLiteraturaWęszenie koniunktury (Paulina Małochleb) Jeśli „Małe pająki” Łukasz Barysa opowiadają o jakiejś nadziei, jest to nadzieja na złapanie wiatru w żagle, związanie się z odpowiednim środowiskiem lub wejście we właściwy układ biurowy, który stanie się trampoliną do awansuMedia1989: Brzmi znajomo (Marta Madejska) Śledząc archiwalne skrawki z lat 90., odnoszę wrażenie, że rzeczywistość się wtedy rozpadła, a z innych wymiarów zaczęli się do niej przedostawać magowie, demony, uzdrowiciele i wiele nowych kolorów z zupełnie nieznanych palet1989: Ameryka ze styropianu (Kamil Bałuk) Polska transformacja w mediach była podobna do tej w innych dziedzinach – odpowiadała na głód treści, na potrzebę konsumpcji, a przy tym: miała mocno improwizowany i eksperymentalny charakterMuzyka1989: Kwasy i inne czasy (Maciej Sienkiewicz) Ktokolwiek pamięta lata 90., ten wie dobrze, że scena klubowa nie była czynnikiem integrującym społeczności. Nikt nie zastanawiał się tu również nad zagadnieniami wolności czy równości. To była muzyka i narkotyki, czasem w odwrotnej kolejności1989: W Końskich wygrywa się koncerty (Jakub Knera) Cała masa ludzi zwraca uwagę na Końskie na plakacie i pyta, gdzie to w ogóle jest. Sprawdza, że to jakieś zadupie dwudziestotysięczne, a tam gra Tarwater, Couch, Łoskot, Ścianka. A ty czujesz dumęObyczaje1989: Życie towarzyskie i uczuciowe (Max Cegielski) Życie towarzyskie okresu przełomu polegało na swobodnym testowaniu form spędzania resztek wolnego czasu. Skutkiem przemian było bogate życie intymne, powstawały fascynujące mezalianse, kiedy – jak to w trakcie rewolucji – spotykali się ludzie należący do różnych warstw1989: Potęga smaku (Oksana Forostyna) Co emblemat Solidarności oznaczał dla mnie, oderwanej od polskiego kontekstu? Dla dziewczynki, która widziała w nim tylko słowo na małym kawałku białego plastiku? Kryły się w tej czcionce lekkość, figlarność i wolność1989: Dalekie światło (Łukasz Najder) Mój przełom, moje lata 90. to kłębowisko widm i hiperrealizmu, paranoja obok prawdy, pokój z setką grających telewizorów, detale sprzed ponad trzydziestu lat wbite do mózgu jak gwoździe i całe ówczesne tygodnie i miesiące, które bezpowrotnie przepadły1989: Takaż to wolność (Kazimiera Szczuka) Zakaz przerywania ciąży, forsowany w momencie oczywistego zwycięstwa demokratycznej opozycji, zniesienia cenzury – był czymś wysoce osobliwym. Miała być wolność, a był zakaz. Witaj, jutrzenko swobody… i w ryja od razuMy z Traumalandu (Renata Lis) Choć lubimy tak mówić, to nie przez krew i nie przez geny przesącza się do nas historia. Równie skutecznymi kanałami transmisji traumy historycznej w Polsce są: edukacja, kultura i politykaHistoria jednego wypadku (Jakub Majmurek) Jestem bardzo sceptyczny co do możliwości rozwiązania konfliktu palestyńsko-izraelskiego w wyobrażalnej przyszłości. Przyznaję to wprost w książce, a pisałem te słowa przed 7 października, dziś sytuacja wygląda jeszcze gorzejSztuka1989: Życie zwykłych ludzi (Monika Stelmach) Po ’89 byłem kompletnie wypalony, co chwila nowy kraj i nowa rewolucja, non stop w rozjazdach. Spotykałem reporterów z całego świata, ale oni tego tak nie przeżywali. To nie była ich rewolucjaTeatrPodkast Dwutygodnika (27): Teatr na wojnie (Barbara Klicka) Jak ukraiński teatr reaguje na wojnęi na zmieniającą się sytuację polityczną i społeczną Ukrainy? Jak opowiada o trwającym konflikcie? Czy usiłuje od niego uciec, czy nieustannie się z nim konfrontuje? Przy okazji spektaklu „Fucking Truffaut” Barbara Klicka rozmawia z Rozą SarkisianWierszeNarodziny Wenus z Murnau (Darek Foks) ZiemiaOchrona gatunkowa (Anka Wandzel) Większość bocianów – w tym osobniki urodzone w Polsce – wędruje na północ trasą prowadzącą przez Ukrainę, Turcję, Syrię, Liban, Izrael, Palestynę, Zachodni Brzeg, Strefę Gazy, Egipt i Sudan. Przez zgliszcza. W dwie stronyУкраїна1989: Сила смаку (Оксана Форостина) Припускаю, що я зчитувала глибоко нерадянську суть руху просто зі шрифта і з яскравого відтінку червоного, якого я не могла би видобути з радянських фломастерів. У цьому шрифті була легкість, грайливість і свобода, контраст яких з тодішнім нашим контекстом можуть осягнути лише ті, хто носив коричневу радянську форму

Sty 26, 2025 - 16:57
 0
Numer 2024/387

Film

1989: Czas odszczepieńców (Marcin Stachowicz)

Historia Studia im. Karola Irzykowskiego nie jest opowieścią o heroicznych czynach autorów Polskiej Szkoły Filmowej, lecz o działaniach podejmowanych w kontrze do wielkich i znanych

Literatura

Węszenie koniunktury (Paulina Małochleb)

Jeśli „Małe pająki” Łukasz Barysa opowiadają o jakiejś nadziei, jest to nadzieja na złapanie wiatru w żagle, związanie się z odpowiednim środowiskiem lub wejście we właściwy układ biurowy, który stanie się trampoliną do awansu

Media

1989: Brzmi znajomo (Marta Madejska)

Śledząc archiwalne skrawki z lat 90., odnoszę wrażenie, że rzeczywistość się wtedy rozpadła, a z innych wymiarów zaczęli się do niej przedostawać magowie, demony, uzdrowiciele i wiele nowych kolorów z zupełnie nieznanych palet

1989: Ameryka ze styropianu (Kamil Bałuk)

Polska transformacja w mediach była podobna do tej w innych dziedzinach – odpowiadała na głód treści, na potrzebę konsumpcji, a przy tym: miała mocno improwizowany i eksperymentalny charakter

Muzyka

1989: Kwasy i inne czasy (Maciej Sienkiewicz)

Ktokolwiek pamięta lata 90., ten wie dobrze, że scena klubowa nie była czynnikiem integrującym społeczności. Nikt nie zastanawiał się tu również nad zagadnieniami wolności czy równości. To była muzyka i narkotyki, czasem w odwrotnej kolejności

1989: W Końskich wygrywa się koncerty (Jakub Knera)

Cała masa ludzi zwraca uwagę na Końskie na plakacie i pyta, gdzie to w ogóle jest. Sprawdza, że to jakieś zadupie dwudziestotysięczne, a tam gra Tarwater, Couch, Łoskot, Ścianka. A ty czujesz dumę

Obyczaje

1989: Życie towarzyskie i uczuciowe (Max Cegielski)

Życie towarzyskie okresu przełomu polegało na swobodnym testowaniu form spędzania resztek wolnego czasu. Skutkiem przemian było bogate życie intymne, powstawały fascynujące mezalianse, kiedy – jak to w trakcie rewolucji – spotykali się ludzie należący do różnych warstw

1989: Potęga smaku (Oksana Forostyna)

Co emblemat Solidarności oznaczał dla mnie, oderwanej od polskiego kontekstu? Dla dziewczynki, która widziała w nim tylko słowo na małym kawałku białego plastiku? Kryły się w tej czcionce lekkość, figlarność i wolność

1989: Dalekie światło (Łukasz Najder)

Mój przełom, moje lata 90. to kłębowisko widm i hiperrealizmu, paranoja obok prawdy, pokój z setką grających telewizorów, detale sprzed ponad trzydziestu lat wbite do mózgu jak gwoździe i całe ówczesne tygodnie i miesiące, które bezpowrotnie przepadły

1989: Takaż to wolność (Kazimiera Szczuka)

Zakaz przerywania ciąży, forsowany w momencie oczywistego zwycięstwa demokratycznej opozycji, zniesienia cenzury – był czymś wysoce osobliwym. Miała być wolność, a był zakaz. Witaj, jutrzenko swobody… i w ryja od razu

My z Traumalandu (Renata Lis)

Choć lubimy tak mówić, to nie przez krew i nie przez geny przesącza się do nas historia. Równie skutecznymi kanałami transmisji traumy historycznej w Polsce są: edukacja, kultura i polityka

Historia jednego wypadku (Jakub Majmurek)

Jestem bardzo sceptyczny co do możliwości rozwiązania konfliktu palestyńsko-izraelskiego w wyobrażalnej przyszłości. Przyznaję to wprost w książce, a pisałem te słowa przed 7 października, dziś sytuacja wygląda jeszcze gorzej

Sztuka

1989: Życie zwykłych ludzi (Monika Stelmach)

Po ’89 byłem kompletnie wypalony, co chwila nowy kraj i nowa rewolucja, non stop w rozjazdach. Spotykałem reporterów z całego świata, ale oni tego tak nie przeżywali. To nie była ich rewolucja

Teatr

Podkast Dwutygodnika (27): Teatr na wojnie (Barbara Klicka)

Jak ukraiński teatr reaguje na wojnęi na zmieniającą się sytuację polityczną i społeczną Ukrainy? Jak opowiada o trwającym konflikcie? Czy usiłuje od niego uciec, czy nieustannie się z nim konfrontuje? Przy okazji spektaklu „Fucking Truffaut” Barbara Klicka rozmawia z Rozą Sarkisian

Wiersze

Narodziny Wenus z Murnau (Darek Foks)

Ziemia

Ochrona gatunkowa (Anka Wandzel)

Większość bocianów – w tym osobniki urodzone w Polsce – wędruje na północ trasą prowadzącą przez Ukrainę, Turcję, Syrię, Liban, Izrael, Palestynę, Zachodni Brzeg, Strefę Gazy, Egipt i Sudan. Przez zgliszcza. W dwie strony

Україна

1989: Сила смаку (Оксана Форостина)

Припускаю, що я зчитувала глибоко нерадянську суть руху просто зі шрифта і з яскравого відтінку червоного, якого я не могла би видобути з радянських фломастерів. У цьому шрифті була легкість, грайливість і свобода, контраст яких з тодішнім нашим контекстом можуть осягнути лише ті, хто носив коричневу радянську форму