Wirus RSV u dzieci – garść informacji i kilka porad dla rodziców od Pana Tabletki

Wirus RSV u dzieci i niemowląt to częsty problem zdrowotny, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wielu rodziców zastanawia się, czy rzeczywiście jest tak groźny, jak się mówi. W artykule omawiamy: czym jest wirus RSV, jakie objawy wywołuje, dlaczego najbardziej narażone są na niego najmłodsze dzieci i jak go „leczyć”? Dowiesz się także, jak chronić swoje pociechy przed zakażeniem i jakie kroki podjąć w przypadku infekcji?

***

Cóż, zarówno jako ojciec, jak i farmaceuta, z niepokojem obserwuję rozwój zdarzeń, które mocno leżą mi na sercu. Wychodzę jednak z założenia, że najskuteczniejszą bronią każdego rodzica solidna edukacja – stąd właśnie pomysł na wpis o wirusie RSV – szczególnie pod kątem dzieci i niemowlaków.

***

Wirus RSV – co to właściwie za wirus?

Wirus RSV (z ang. Respiratory Syncytial Virus) stanowi najczęstszą przyczynę zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc u dzieci do 2. roku życia. Statystyki podają, że nawet RSV atakuje nawet 90% maluchów w tym przedziale wiekowym, co związane jest przede wszystkim z dojrzewającym układem odpornościowym najmłodszych. 

Panie Tabletka, czy oznacza to, że starsze dzieci nie zarażają się wirusem RSV? A jak to jest z RSV u dorosłych?

Chorują, jednak przechodzą infekcję znacznie łagodniej, a objawy RSV przypominają zwykłe przeziębienie. I taki jest właśnie paradoks tych zakażeń. Jest to równocześnie dobra i zła informacja. Zła? Tak! Bo bardzo skutecznie usypia czujność rodziców.

Policzcie proszę, ile razy w sezonie jesienno-zimowym wasze starsze dzieciaki przynoszą ze szkoły/przedszkola katar. Po pewnym czasie, na zaprawionych w boju rodzicach, nie robi on już większego wrażenia. Ot, kolejna infekcja, nie pierwsza i pewnie nie ostatnia w najbliższym czasie. A teraz oszacujmy, jakie są szanse, że po kilku dniach wirusa złapie także przebywający w domu niemowlak. Spore, prawda?

***

Wirus RSV atakuje – czy łatwo go „złapać”?

Niestety, podobnie jak wiele innych wirusów, RSV szybko rozprzestrzenia się drogą kropelkową i poprzez kontakt z wydzielinami dróg oddechowych. Widać to szczególnie na przykładzie żłobków, przedszkoli i szkół, gdzie RSV szaleje i bezproblemowo atakuje kolejne dzieciaki.

Sytuacji nie sprzyja również fakt, że u dzieci dopilnowanie higieny (np. mycia rąk i nie wkładania ich do buzi) jest zdecydowanie trudniejsze niż u dorosłych. Efekty widać gołym okiem – zarówno po malejącej frekwencji w żłobkach i przedszkolach, jak i rosnącym obłożeniu oddziałów pediatrycznych.

***

Warto dowiedzieć się więcej o odporności swojego dziecka – sprawdź moje kursy dla uważnych rodziców:

***

Komu najbardziej zagraża wirus RSV?

Wirus RSV jest szczególnie groźny dla dzieci poniżej 2. roku życia, gdyż to one najgorzej przechodzą infekcje wywołane wirusem RSV i najczęściej wymagają hospitalizacji.

Powody do niepokoju mają też rodzice wcześniaków, dzieci z dysplazją oskrzelowo-płucną, wadami serca, niedoborami odporności oraz mukowiscydozą, ponieważ w ich przypadku również rośnie ryzyko ciężkiego przebiegu choroby.

***

Wirus RSV u niemowląt i dzieci – objawy

Tak jak wspomniałem wcześniej, u starszych dzieci infekcja spowodowana RSV przebiega analogicznie do zwykłego przeziębienia – z katarem, kaszlem, ewentualnie gorączką. W przypadku maluchów początek choroby wygląda zazwyczaj podobnie, z tą różnicą, że ich stan może ulec szybkiemu pogorszeniu, w związku z zajęciem dolnych dróg oddechowych.

Charakterystycznymi objawami RSV, które wskazują na zapalenie płuc nim wywołane, są zmiany osłuchowe. Nasilającemu się kaszlowi zaczyna towarzyszyć coś na zasadzie “charczenia” lub “świszczenia”, także podczas zwykłego oddechu. Wynika to z tzw. obturacji, czyli zwężenia światła dróg oddechowych, które w skrajnie niebezpiecznej sytuacji może wywołać duszności. 

Ogólny stan dziecka w trakcie leczenia RSV

Bardzo ważne jest, aby zwracać także uwagę na stan ogólny dziecka. Znaczne osłabienie, drażliwość lub brak apetytu mogą być pierwszym sygnałem wskazującym, że zaczyna się dziać coś niedobrego. 

***

Czy tworząc wpis o wirusie RSV Pan Tabletka chciał nastraszyć rodziców?

Absolutnie nie! Nie każde zakażenie RSV, także u dzieci poniżej 2 r.ż., musi skończyć się zapaleniem płuc i szpitalem. Stawiam jednak na świadomość – wyedukowany rodzic łatwiej wyłapie sygnały alarmowe i szybciej zgłosi się z dzieckiem do lekarza. Rzeczywistość jest taka, a nie inna – system ochrony zdrowia jest przeciążony, a z wcześniej wspomnianych powodów, zakażeń RSV mamy coraz więcej, warto zatem wiedzieć, z czym się mierzymy.

***

Idziemy do lekarza… Co dalej?

Niepokojące objawy u dziecka należy jak najszybciej skonsultować z pediatrą, który na podstawie wywiadu oraz badania osłuchowego oceni, czy możemy mieć do czynienia z wirusem RSV. Dalsze postępowanie zależy od stanu malca – jeśli sytuacja jest pod kontrolą, leczenie odbywa się w domu, pod czujnym okiem rodziców. 

Jeżeli stan ogólny dziecka wyraźnie się pogarsza i występują problemy z oddychaniem, prawdopodobnie konieczna będzie wizyta w szpitalu. Wiem, że dla większości rodziców jest to trudne przeżycie – uwierzcie mi, sam doskonale to rozumiem. Czasem jest to jednak jedyne słuszne rozwiązanie, a Wy będziecie spokojniejsi wiedząc, że maluch jest monitorowany 24 h na dobę.

***

Jeśli chcesz skuteczniej i dokładniej mierzyć temperaturę i sprawnie opanować gorączkę Pan Tabletka przygotował kurs dla uważnych rodziców – sprawdź spis treści:

***

RSV – jak leczyć?

Leczenie zakażenia RSV ma charakter objawowy. Innymi słowy, staramy się wesprzeć organizm w walce z wirusem i poprawić samopoczucie dziecka. Wybór preparatów uzależniony jest od przebiegu choroby i nasilenia objawów. Infekcje RSV to poważny temat, dlatego zalecam ścisłą współpracę z Waszym pediatrą i przestrzeganie jego wytycznych, ponieważ to właśnie on jest w stanie precyzyjnie ocenić stan zdrowia malucha.

Zupełnie odrębnym tematem jest leczenie szpitalne, które może wymagać zastosowania tlenoterapii lub leków rozszerzających oskrzela. 

Jak domowymi sposobami wesprzeć proces leczenia?

Poza systematycznym stosowaniem leków, istnieje kilka zasad, których przestrzeganie znacząco ułatwi dziecku przebrnięcie przez chorobę.

• Na pierwszym miejscu stawiam odpowiednie nawodnienie organizmu – jest to absolutna podstawa w każdej infekcji. Dzieciom z rozszerzoną dietą możemy podawać wodę, soki, herbatki czy domowe zupy. Niemowlęta karmione wyłącznie mlekiem mamy, powinny być przystawiane do piersi na żądanie. 
• Wilgotność i temperatura – kto dłużej obserwuje Pana Tabletkę, ten wie, jak dużą wagę przykłada do jakości powietrza, którym oddychamy w domu. W trakcie infekcji dróg oddechowych ma to jeszcze większe znaczenie. Osobiście jestem zwolennikiem dobrej jakości sprzętu, który będzie w stanie zarówno nawilżyć, jak i na bieżąco oczyszczać powietrze, zwłaszcza w sezonie grzewczym.
• Nie byłbym sobą, gdybym nie wspomniał o naturalnych sposobach na wsparcie organizmu w walce z chorobą, opisanych na blogu – od Gałganka Aliny, przez Biały Napar, aż po domowy sok z malin. Pamiętaj jednak, że jest to jedynie działanie wspomagające.

***

Wirus RSV i antybiotyk – czy ma to sens?

Fakt, dużo mówi się o nadużywaniu antybiotyków i niepotrzebnym stosowaniu ich w infekcjach wirusowych, kiedy to nie tylko nie przynoszą efektów, ale dodatkowo obciążają organizm dziecka. Dlaczego zatem w ciężkim przebiegu RSV zdarza się, że lekarz zapisze jednak antybiotyk?

Infekcja wirusowa osłabia siły obronne organizmu i ułatwia namnażanie się innych patogenów – w tym chorobotwórczych bakterii. W efekcie może dojść do wtórnego nadkażenia bakteryjnego dróg oddechowych. Zapisanie antybiotyku jest wtedy (i tylko wtedy) nieodzownym elementem skutecznej terapii.

***

Jeśli byłaby konieczność zastosowania antybiotyku, Pan Tabletka tłumaczy jak zrobić to dobrze:

***

Wirus RSV jak długo trwa leczenie?

Większość niepowikłanych infekcji RSV trwa tydzień do dwóch tygodni. Po tym czasie objawy samoistnie ustępują. W cięższych przypadkach, gdy wymagana jest hospotalizacja, czas trwania takiej infekcji będzie zależał od stanu dziecka, objawów, odpowiedzi na leczenie.

***

Na czym polega profilaktyka zakażeń RSV u maluchów?

Niestety, nie istnieje w pełni skuteczny sposób na uniknięcie zakażenia RSV, co dobitnie pokazują statystyki zakażeń. Co zatem możemy zrobić?

• Przede wszystkim, uczmy dzieci podstawowych zasad higieny, w szczególności systematycznego mycia rąk.
• Warto także przyjrzeć się budowaniu odporności na codzień, poprzez zdrową dietę, odpowiednią ilość snu czy suplementację witaminy D.
• W okresie jesienno-zimowym dbajmy o jakość powietrza w domach i sprawdzajmy poziom zanieczyszczeń na zewnątrz przed wyjściem na spacer.

***

Czy istnieje szczepienie przeciwko RSV?

Nie istnieje szczepionka przeciwko wirusowi RSV. Dzieci szczególnie narażone na ciężki przebieg zakażenia (np. wcześniaki, maluchy z dysplazją oskrzelowo-płucną), mogą zostać zakwalifikowane do tzw. immunoprofilaktyki biernej, polegającej na kilkukrotnym podaniu gotowych przeciwciał w okresie sezonu infekcyjnego.

Mam nadzieję, że ten wpis będzie dla Ciebie solidną dawką wiedzy, która pomoże Ci podjąć dobre decyzje w razie ewentualnego zagrożenia. Czasy nie są łatwe – dbajmy o siebie i innych.

***

Test na RSV z apteki

Jeśli chcielibyście na szybko sprawdzić czy przypadkiem np. zwykły katar u Waszego maluszka to przypadkiem nie zakażenie wirusem RSV to w aptekach możecie kupić szybkie testy kasetkowe do „wyłapywania” antygenów (konkretnie antygenów białek nukleokapsydów) SARS-CoV-2, RSV, wirusa grypy typu A i wirusa grypy typu B – to takie kombo 3 w 1. Są to testy immunochromatograficzne, które wykorzystują zawarte w kasetce testowej swoiste przeciwciała monoklonalne skierowane przeciwko antygenom charakterystycznym dla wykrywanych wirusów.

Wynik „pokazuje się” w okienku kasetki w postaci barwnej linii (pewnie niektórzy z Was znają to np. z testów ciążowych) – 1 oznacza wynik ujemny (to linia kontroli, która pokazuje, że test działa prawidłowo), z kolei 2 barwne linie oznaczają dodatni wynik testu i obecność zakażenia konkretnym wirusem.

W opakowaniu takiego testu zakupionego w aptece znajdziecie kasetkę testową, sterylną wymazówkę, statyw, woreczek na odpady i instrukcję użycia – jest więc tam wszystko, czego potrzebujecie, aby wykonać taki test w warunkach domowych. Wystarczy, że będziecie postępować zgodnie z informacjami podanymi w instrukcji.

A jeśli nie testy z apteki

To zapytajcie w Waszej przychodni, czy jest możliwość zrobienia takiego testu na RSV – część z POZ oferuje taką usługę, a koszt to ok. 30 zł.

***

Serdeczności,
Pan Tabletka

Marcin 

***

Więcej przydatnej, bo praktycznej, wiedzy dla świeżo upieczonych Rodziców prosto od Pana Tabletki znajdziesz na:

https://kursydlarodzicow.pl/kategoria-produktu/kursy-dla-rodzicow

***

Więcej informacji, które mogą Cię zainteresować:

• leki sterydowe do nebulizacji – jak ogarnąć?
•  jak wybrać najlepszy termometr: Termometr bezdotykowy, „do czoła” i na podczerwień – opinie i jak wybrać najlepszy – ranking 2022
• Jak wybrać najlepszą witaminę D3? Analiza najbardziej popularnych produktów!
• Jak radzić sobie z katarem u dziecka?